Ներգաղթողների հետ Փոպետա նաւին վրայ

Մօտ հազար հայերու նոր «Կարաւանն ալ անցաւ», բայց ոչ «բարձած արցունքով», այլ ժպիտով, ուրախութեամբ, ապագայի յոյսերով բեռնաւոր…:

Օրեր առաջ արդէն լուր տարածուած էր թե Դ. Կարաւանը պիտի ունենայ արտա-յայտագրային կարաւանիկ մը, թե սովետական նաւ մը Պեյրութ հանդիպելով պիտի տանէր քիչ թիւով ներգաղթողներ: Սակայն «Փոպետա»ն (Յաղթանակ) այնքան ալ փոքր չէր, այլ 16 հազար թոննոց շատ շքեղ նաւ մը, զոր կարելի էր բաղդատել «Թրանսիլվանիա»ի հետ:

khosrov_kesaria_2Մեկնումի օր որոշուած էր Ուրբաթը, բայց փոխադրական աշխատանքները լրացած չըլլալով Փոպետա մեկնեցաւ Շաբաթ օր, 10 Օգոստոսին: Ուրբաթ երեկոյ և Շաբաթ առտուն ժողովուրդը գունդ առ գունդ կուգար հիանալ նաւուն ևնախանձով դիտել դիտել մեկնողները:

Նաւ բարձրանալը այս անգամ աւելի դժուարացած էր ոչ ներգաղթողներուն համար, բայց կարելի էր միթէ գոնէ անգամ մը ձեռքը չսեղմել սովետ նաւազներուն, որոնք ահագին ճամբայ կտրելով եկած էին մեր հայրենակիցները երկիր տանելու: Այդ պարտականութիւնը կատարող ցանցառ բաղդաւորներէն մէկնա ալ ես կըլլամ:

Անմիջապէս կը ծանօթանանք Փապետաի երկու հայ նաւազներուն – Վ. Յակոբեան և Յ. Գրիգորեան – որոնք մեծ հաճոյակատարութեամբ մեզ կառաջնորդեն: Նաւազներուն մէջ կը տեսնեմ վիրակապերով մարդիկ և հաշմանդամներ: Հարցականը կը կանգնի մտքիդ մէջ…Սովետ ժողովուրդներու մղած հայրենական պատերազմի հերոսներն են ասոնք, որոնք տակաւին վիրուոր, բայց աշխատանքի են լծւած:

khosrov_kesaria_1Կառաջնորդուինք բարեկամի մը մօտ…Անաթոլի Անաթոլիէվիչ խարտեաշ ու մարմնեղ, հուժկու մարզիկի մը տիպարն է: Հինգշաբթի երեկոյ «Բաղրամեան»ի տղոց հետ ծանօթանալով, բարեկամացած է անոնց հետ: Մենք ալ կը բարեկամանանք անոնց միջոցաւ: Բայց ով է հարիւրապետ Անաթօլի…Երկար է անոր հերոսական պամութիւնը՝ միլիոնաւոր Սովետ զինուորականներու պատմութեան նման: Կարճ կերպով ըսեմ թե ան կռուած է Ստալինկրատի մէջ, մասնակցած է Օտեսայի ազատագրման կռիւներուն, միշտ կռուելով անցած է Ռումանիա, Պուլկարիա, Հունգարիա: Պուտաբեշտի մօտ, Վէնկըր քաղաքին մէջ ամիսներով հիւանդանոց մնալէ յետոյ, կրկին նետուած է կռիւներու մէջ: Պերլին, Ֆիշհաուզէն, Քէօնիկսպէրգ, Բիլօ, կռուած է գերմաններու դէմ, որոնց բանակները վերջին երկու քաղաքներուն մէջ կազմուած էին զուտ ՏՏներէ: Տասն և չորս անգամ վիրւոր, Անաթօլի կը կրէ իր վերքէրուն անջնջելի հետքերը: 1945 Նոյեմբերին, Համպուրկի մէջ, երբ Փոպետա կը յանձնուէր սովետներուն, Անաթոլի կը գտնուի նաւը յանձն առնողներուն մէջ:

Նուագի սիրահար, Անաթօլի կը հանէ իր աքորտէոնը և մեզի կը նուագէ զինուորական և այլ եղանակներ: Ամբողջ պատերազմի ընթացքին այդ գործիքը չէ բաժանուած իրմէ: Ան կը յիշէ իր տիկինը եւ փոքրիկը զորս ինը ամիսէ իր վե չէ տեսած եւ մեզի հետ կը վարուի հնամենի ծանօթներու պէս:

«Բագրամեան»ի Ա. Խումբէն խաղացող մը կուզէ ծխատուփ մը նուիրել իրեն: Անաթօլի կը փորձէ չընդունիլ.-

– Այդ յիշատակ չէ, ես քեզի յիշատակ մը նուիրեմ որ իրական յիշատակ է, կ’ըսէ ան և անկիւնէ մըկը քաշէ սուր մը, որուն վրայ գերմաներէն գրուած է «Ամէն ինչ Գերմաիոյ համար»:

Անաթօլի Ստալինկրատի մէջ զայն խլած է գերման ՏՏներու Օպէրլիօթնանտի մը ձեռքէն և անոր կոթով սպաննած է տէրը:

– Այսքան թանկագին յիշատակի արժանի չենք տակաւին մենք ընկեր, կ’ըսենք մենք, բայց Անաթօլի կը խնդէ:

Բայց ինչո՞ւ ըրինք ռուս զինուորին այս պատմութիւնը՝ հայ ներգաղթողներու մեկնումի պարզ նկարագրականի մը առտիւ: Որովհետեւ Անաթօլին միակը չէ, քանիներ կան իրեն պէս, որոնք «Փոպետա»ով կամ «Ռուսիա»ով եկած են մեր հայրենակիցները հայրենիք փոխադրելու:

Ահա նաեւ հայ տղան – Յակոբեանը: Անոր մեծ եղբայրը մեռած է Մոզտոքի կռիւներուն ընթացքին, միջակը՝ հաշմանդամ է, իսկ հայրը սպաննուած է սահմանային կռիւներուն մէջ:

Ինչպէ՜ս երախտապարտ չըլլալ սովետ հերոս ժողովուրդներուն, ինչպես չը սիրել անոնց Մեծ Առաջնորդը…: Չսպիացած վէրքերով հերոսներն են որ այսօր մեզ կառաջնորդեն մեր հայրենիքը:

Սովետ տիկիններ և օրիորդներ կը շրջագային նաւուն վրայ, գուրգուրանքով կը մօտենան ներգաղթողներուն, կը բարեկամանան անոնց հետ:

Մենք եւս կը մօտենանք մեր բաղդաւոր հայրենակիցներուն: Ահաւասիկ Ճէպել Մուսացիներու խումբ մը – հերոսական հայ բոյնի մը խլեակները, որոնք օր մը ուրիշ ուրիշ հերոսութիւններ պիտի գործեն անկասկած: Ահաւասիկ Ուրֆացի հայ մարդը մը, Պազտատլեան, Դամասկոսէն եկած: Ունի երեք արհեստներ-լուսանկարիչ, թիթեղագործ, ատաղձագործ – և երեքին մէջ ալ վարպետ: Իր հինգ զաւակներուն հետ կ’երթայ հայրենիքին ծառայելու:

Եւ յանկարծ… անակնկալ: Հայաստանի ներկայացուցիչ Պ. Կարապետեան նաւ կելլէ քոյրի մը հետ: Մա սէօր մը, մա սէօր մը կը փսփսան ամէն կողմէ: Անիկա քոյր Մաքրուհի Ալէքսանեանն է, Կլիլիկեցի (Ատանայի շրջան): Տասնը և օթը տարիէ իվեր կղերականուհի է, «Փրկութիւն» ընկերութենէն: Եղած է Ֆրանսա, Ամերիկա, Եգիպտոս և միշտ ծառայած է օտար հիւանդանոցներու մէջ: Բօր-Սաիտէն գալով միացած է իր եղբօր Յակոբին, որու չորս զաւակներուն հետ կերթայ հայրենիք. –

– Միշտ նիւթապես կօգնէի եղբօրս, բայց անիկա դարձեալ չէր կրնար իր զաւակները դպրող ղրկել, կը յայտարարէ ան մեզի: Ալ յոգնեցայ օտար երկիրներու մէջ ծառայելէ, հայրենիք կերթամ անոր հիւանդանոցներուն մէջ աշխատելու, կաւելցնէ ան:

– Դուն իրապէս հայրենասէր քոյր մըն ես, կըսեմ իրեն:

Ան կը ժպտի և կը խօսի շատ մաքուր հայերէնով, զոր մոռացած ըլլալ կը կարծէ, իսկ ֆրանսերէնը կատարեալ է:

Վերջապէս, մեկնումի ժամըկը հասնի: Նաւը կը հնչեցնէ իր կանչը երեք անգամ: Հայաստանի ներկայացուցիչները, Սովետ Հիւպատոսարանի պաշտօնէութիւնը եւ ներգաղթի կոմիտէի անդամները վար կուգան: Նաւէն թէ քարափէն հնչող հայրենասիրական երգերը օդը կը թնդացնեն: Կը թնդան նաև լիբանանեան և հայկական քայլերգները: «Փոպետա»ով մեկնող ինը համալսարանական ուսանողները կւ ղեկավարեն նաւուն «երգչախումբը»: Անոնք, սովետական դրօշակներու մէջտեղը պարզուած պաստառի մը վրայ գրած են. – «Պեյրութէն ներգաղթող համալսարանական ուսանողները կ’ողջունեն Սպարապետ Ստալինը – Փառք սիրելի Սովետական Հայաստանին»: Իսկ անգին, Սուրիական և Լիբանանեան դրօշներու միջև, ուրիշ պաստառի մը վրայ արաբերէն լեզուով գրուած է. – Լիբանանէն կը հեռանանք երախտագիտութեամբ լեցուած՝ անոր ժողովուրդին և կառավարոթեան հանդէպ, որովհետև անոնց քով գտանք եղբայրական եւ համակրական վերաբերմունք մեզի նկատմամբ – «Կեցցէ՛ ազատ, անկախ և ինքնիշխան Լիբանանը»:

Նւը կը շարժի, սրտերը թունդ են ելած, թաշկինակները կ’երերան, իսկ տասնեակներով նաւակներ քալող նաւուն կը հետեւին:

Ահա կ’երթան, ահա գացին 1000 հայորդիներ եւս միանալու իրենց մայր-ընտանիքի անդամներուն:

Սեդրակ Ապաճեան

 

Ներգաղթողները երախտագիտութեան հեռագիրներ կուղղեն Սուրիոյ եւ Լիբանանի հանրապետութեանց նախագահներուն

Նորին վսեմութիւն Պեշարա Խուրի

Նախագահ Լիբանանի Հանրապետութեան

Այս պահուն երբ մէզ Սովետ Հայաստան տանող նաւուն վրայէն վերջին անգամ մըն ալ կը տեսնենքսիրելի և ասպնջական Լիբանանը, ուր մեր արաբ եղբայրներուն հետ ապրեցանք ամբողջ քսանը հինգ տարիներ, մեր մտածումը կերթայ Ձերդ Վսեմութեան, Կառավարութեան և Լիբանանի Ժողովուրդին:

Այս առիթով մեր եախտագիտական զգացումները կը յայտնենք այն հոգածութեան համար որ վայելեցինք գեղեցիկ Լիբանանի մէջ, որուն յիշատակը անջնջելի պիտի մնայ մեր միտքերուն մէջ:

Ընդունեցեք Ձերդ Վսեմութիւն, մեր լաւագոյն մաղթանքները երջանիկ, բարգաւաճ ազատ եւ անկախ Լիբանանի մը համար:

 Untitled-3_

 

 

 

 

Նորին Վսեմութիւն Շիիքրի Պէյ Քուէթլի

Նախագա Սուրիո Հանրապետութեան

Այս պահուն երբ մեզ Սովետ Հայաստան տանող նաւով կհեռանանք Սուրիոյ ասպնջական հողերէն, մեր ողջոյնները կը ղրկենք Ձերդ Վսեմութեան, Կառավարութեան և Սուրիացի Ժողովուրդին, այն եղբայրական հոգածութեան համար որ ամբողջ քսանը հինգ տարի վայելեցինք Սուրիոյ մէջ: Ընդմիշտ շնորհակալութեան և երախտագիտութեան զգացումներ պիտի տածենք հանդէպ Սուրիոյ որուն համար կը մաղթենք բարգաւաճ, գերիշխան և անկախ կեանք մը:

 

ՆԵՐԳԱՂԹՈՂ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆԱԿԱՆՆԵՐԸ ԿԸ ՅԱՅՏԱՐԱՐԵՆ

Ներգաղթող համալսարանականներու հեռագիրը Լիբանանի հանրապետութեան նախագահին

Նորին Վսեմութիւն

Պէշարա Խուրի

Նախագահ Լիբանանի Հանրապետութեան

Այս վայրկեանիս, երբ կը հեռանանք Լիբանանի ասպնջական հողէն, մենք, Պեյրութի համալսարանականներու Հայ ուսանողներս Ձերդ Վսեմութեան և Լիբանանի Ժողովուրդին կը յայտնենք մեր երախտագիտական զգացումներըայն հիւրասիրութեան համար որ ամբողջ քառորդ դար ընծայուեցաւ մեզի, հիւրասիրութիւն, որուն յիշատակը միշտ թարմ պիտի պահենք:

Այս առիթով մեր լաւագոյն մաղթանքները կը յղենք Ձերդ Վսեմութեան և Լիբանանի Ժողովուրդին, տեւականօրէն երջանիկ ու բարգաւաճ կեանքի մը և ազատ ու անկախ հայրենիքի մը համար:

khosrov_kesaria_4Ստորեւ կուտանք այն յայտարարութիւները որ Սովետ Հայաստան ներգաղթելու Նախօրեակին Պեյրութի Ամերիկէան և Ֆրանսական համալսարանական ուսանողներու անունով, պատուիրակութիւն մը ներկայացած էր Լիբանանի հանրապետութեան Նախագահ Ն.Վ. Շեյխ Պեշարա Խուրիին և անկէ խնդրած մշտնջենական մայրիի տունկ մը: Նախագահը սիրով ընդառաջելով պատուիրակութիւն խնդրանքին յանձնածէմայրիի տունկը որպէսզի վերջնականապես իրենց հայրենիքը հաստատուող ուսանողները տնկեն իրենց մայրենի հողին մեջ, որպես մշտնենական յիշատակ իրենց երկրորդ հայրենիքին, եւ խորհրդաիշ երկու երկիրներու բարեկամութեն:

Ահա մեր թերթիթղթակիցին ըրած իրենց յայտարարութիւները:

 

ԳՐԻԳՈՐ ՔԵՇԻՇԵԱՆ

(Պատմութեան եւ Մանկավարժութեան ուսանող Ամերիկեան Համալսարան)

Ես զիս բախտաւոր կզգամ այն առիթին համարոր ինծի ալ կ տրուին: Հայրենիք կերթամ, Սովետական Հայաստան, զոր նախահայրերս տեսնել երազեցին դարերով ու չտեսան, զոր ես չեմ տեսած բնաւ, բայց սիրած եմ միշտհետզհետէ զօրացող սիրով մը:

Կեանքիս այս կարեւոր անկիւնադարձին երկու գլխաւոր մտածում կունենամ: Մեկը՝ անցեալն է որ իր գլխաւոր գիծերով կուգայ աչքիս առջեւ: Այդ յուշերուն մէջ գլխաւոր տեղը կը բռնէ գեղեցիկ Լիբանանը, որուն ժողովուրդէն վերջին 25 տարիներուն մեր տեսած ասպնջականութիւնը մեր ժողովուրդին վրայ անմոռաց յարգանքի և երախտագիտութեան պարտաւորութիւները կը դնէ:

Միւսը՝ ապագան է լուսաւոր ու երջանիկ: Անստուգութեան կան անորոշութեան զարգացում չունիմ, քանի որ գիտեմ թէ ուր կերթամ, ինչու կերթամ:

Գիտեմ, khosrov_kesaria_3թե որունկը պարտինք մեր պատմութեան այս փառաւոր էջը: Մերժողովուրդը ամբողջութեամբ և արտասահմանի ժողովուդը մասնաւորաէս լավ կը գիտակցի թէ ով էր, թէ որոնք էին իր երջանկութեան, վերջնական երջանկութեան կազմակերպիչները: Ահա թէ ինչու բոլոր ներգաղթողներուն երախտագիտութիւնը կերթայ ամէնէն առաջ մեր ժողովուրդին մեծ բարեկամին, մեր հարազատ հօր՝ Ապարապետ Ստալինին: Ահա թէ ինչու մեր շնորհակալութիւնը կուղղենք Սովետական հզօր Միութեան, Ռուս մեծ ու ազնիվ ազգին, մեր կառավարութեան իմաստուն ղեկավարներուն , ու այս բոլորին մղիչ ուժը եղող, Կոմունիստական յաղթական մեծ Կուսակցութեան:

Մեկնումի առիթով մնաք բարով պիտի չըսեմ հոս մնացող բարեկամներուս ու հայրենակիցներուս, այլ ցտեսութիւն, քանի որ վստահ եմ թէ զիրենք շուտով պիտի տեսնեմ մեր սիրելի ու յաւիտենական հայրենիքին Սովետական Հայաստանին մէջ:

 

ԱՍԱՏՈՒՐ ՄԱԽՈՒԼԵԱՆ

(Պսակաւոր Արուեստից՝ Ամերիկեան Համալսարանէն)

Այսօր իրականութիւն կը դառնայ տարիներու երազս: Ժպիտով ու ցնծութեամբ ես տուն կերթամ:

Հայաստանի մեր եղբայրներուն եւ քոյրերուն հետ ձեռք-ձեռքի, ներգաղթողներս մեր բաժինը պիտի բերենք Սովետ Հայաստանի շինարարութեան տեւական վերելքին:

 

ՀԻՒԲԲԻ ԹՈՒՄԵԱՆ-ԽԱՉԱՏՐԵԱՆ

(Ֆրանսական համալսարանի մանկաբարձակա ճիւղի շրջանաւարտ)

Գաղթաշխարհում վերջին օրերն ենք ապրում: Մեր երիտասարդական իղձերի գագաթնակէտին հասած, երջանկութեամբ արբած ժպտում ենք: Մենք Սովետական քաղաքացի ենք: Գիտէք ի՞նչ է նշանակում այս բառը: Որքա՞ն հերոսական ճակատարամրտների, ինչպիսի գերմարդկային աշխատանքի արդիւնք է այս:

Տարինե՜ր շարունակ, այնտեղ, այն Արև-երկրում միլիոնաւոր մարդիկ աշխատեցին, կերտեցին մի չտեսնուած կեանք և հիմա բաց գրկով մեզ են կանչում, մե՛զ ոչինչ արեցինք կեանքի անդունդից բարձրանալու, մեզ որ միայն մեր փոքրիկ գոյութիւնն պահեցինք: Եւ այսօր, մենք գնում ենք:

Գնում ենք երախտագիտութեան արցոնքները մեր աչքերում, ապագայի ժպիտը մեր շրթներին:

khosrov_kesaria_5Այսօր… այս սրբազան րոպէին, բոլորս – բոլորս մի վայրկեան մեր յուսով լի աչքերն ուղղում ենք նրան, այն հանճարեղ մարդուն որը եզ տուեց «Ե՛ւ հայրենիք, ե՛ւ ինքնութիւն», ա՛յն մարդուն արին մինչ այսօր լուռ եւ հիացմունքով մեր սրտի խորքում «հայր» էինք կոչում, իսկ հիմա, իսկ հիմա «ժողովրդների հայր» ենք գոչում:

Այսօր… մենք երդւում ենք այդ մարդու եւ միւս ղեկավարների անունով, երդւում ենք անշիրիմ նահատակների յիշատակով, որ մենք, երիտասարդ համալսարանականներս, մեր չնաշխարհիկ երկրում ժամէ ժամ, օրէ օր կ’աշխատինք, կը յառաջանանք: Եւ… մի օր, մենք էլ մեր Արև – երկրի միւս զավակների նման, հպարտ կը դտենք մեր յայնածաւալ աշխարհին, ժպտադէմ կը նայինք մեր կարկիր դրօշին, մեր Մեծ Ղեկավարին և բարձր կասենք, մենք հիմա իսկական Սովետական քաղաքացի ենք և երջանիկ ենք:

 

ԽՈՍՐՈՎ ԹԱՃԻՐԵԱՆ

(Ֆրանսական Համալսարանի «Ճարտարարուեստական Քիմիա»ի ուսանող)

Եթէ մեր պապերը հայրենիքի կարօտով փակեցին իրենց աչքերը այսօր սակայն հայուն այդ երազը դարձած է իրականութիւն, շնորհիւ Սովետական հզօր Միութեան հանճարեղ առաջնորդներուն:

khosrov_kesaria_6
Ամենաաջից՝ Խոսրով Թաջիրյան

Այսօր, անսահման խանդավառութեամբ համակւած, ես ալ կւ մեկնիմ Մայր Երկիր, աշխատանքի իմ համեստ բաժինը բերելու՝ վերաշինուող երջանիկ Սովետ Հայաստանիս: Մնացող բոլոր բարեկամներուս կը մաղթեմ շուտափոյթ հայրենադարձ:

Ցտեսութիւ՜ն, ազնիվ Լիբանան, և շնորհակալութիւ՜ն քառորդ դար մեզի շնորհուած հիւրասիրութեան համար:

 

ՍԵՊՈՒՀ ԹՈՒՄԵԱՆ

(Շրջանաւարտ Ֆրանսական Բժշկական Համալսարանէն)

Գնում ենք, գնում ենք դեպի Հայրենի Երկիրը: Կանչում է մեզ մեր Սովետական Հայաստանը. կանչում է՝ գիրկը բաց:

Գնում ենք այնտեղ գնելու մեր թարմ էներգիան, որ տաիրների ընթացքում ենք ձեռք բերել: Գնում ենք որովհետեւ ուզում ենք աշխատել և ապրել մեր արժանիքների համեմատ:

Ուզում ենք շնչել մեր սիրելի շՀայրնեիքի օդը, և ընդմիշտ թոթափել այս թափառական կեանքը որ դարերէ ի վեր մեր պապերինը եղել է, և մեր զաւակներինն էլ պիտի լինէր եթե չծագէր մեր Կարմիր Արեւը:

Փառք մեր Սովետական Հայաստանին:

 

ՍՏԵՓԱՆԵԱՆ ՍՈՒՐԵՆ (ՍՈՒՐԻԿ)

(Ֆրանսական Համալսարանի ճարտարարուեստական քիմիագիտութեան ուսանող)

Ահա վերջապէս իմ հերթն էլ հասաւ, պանդխտութեան ցուպը մէկդի նետելով պիտի արժանանամ իմ անգին Սովետական Հայաստանին: Օգոստոս 9ին «Յաղթանակ» նաւը ինձ պիտ տանի դէպի յաղթանակ դէպի այնտեղ ուր մեր Հայր Ստալինի արթուն հսկողութեան և Կարկիր Բանակի հզօր պաշպանութեան տակ երջանկութեան պտուղն է վայելում հայը և որ եղբայրասիրութեան ու հաւասարութեան դրօշի տակ իր արդար բաժինն է ստանում մարդը:

 

ՍՏԵՓԱՆ ԱԼԱՃԱՃԵԱՆ

(Ամերիկեան Համալսարանի ըդհանուր գիտութեանց ուսանող)

Այսօր կը մեկնիմ, խանդավառ Սովետ Հայաստանով անոր սրբազան ռէժիմով կը քաջալերէ իր քաղաքացիներուն աշխատանքը և անոնց կուտայ անվեհեր կեցուածք կեանքի հանդէպ:

Հայրենի հողին վրայ պիտի աշխատի առաւելագոյնս օգտակար ըլլար մեր ժողովուրդին:

 

ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ԳԱԼՖԱՅԵԱՆ

(Ուսանող Ֆրանսական Երկրաչափական Համալսարանի ճարտարարուեստական գիտութեանց բաժնին եւ վկայեալ բարձրագույն Մաթեմատիքի դասընթացքեն)

Կեանքի մէջ կ’ըլլան րոպէներ որոնք յիշատակելի կը մնան մարդուս մտքի մէջ. Անոնք տարիներ կ’արժեն և նոյնիսկ դարեր երբեմն:

Այդ տեսակ գեղեցիկ վայրկեաններ է որ կ’ապրիմ հիմա:

Ես այսօր, իմ մեկնումովս դէպի հայրենիք, կ’զգամ այն ինչ որ տարիներ շարունակ ուզեցի զգալու չկարողացայ:

Նոր կեանք մըն է որ կ’սկսի ինձ համար, կեանք մը որ երազի լայն հորիզոններ կը բանայ աչքերուս առջև, գեղեցիկ երազներ որոնք իրականութիւն պիտի դառնան քանի մը օրէն. ոհ, ինչ գեղեցիկ է երազել և գտնել:

Կեանքը լեցուն է իղձերով որոնց իրականացումն է որ կ’երջանկացնէ մարդս: Իմ երջանկութիւնս բացարակ է որովհետև ամէնուն ալ փնռածն է ան

Փառք ու պարծանք այդ բաղդը ինծի և իմ նմաներուս շնորհողներուն:

 

ԿԸ ՀՐԱԺԱՐԻՆ ՈՐՈՎՀԵՏԵՒ ՊԵՏՔ ՉԵՆ ԶԳԱՐ ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹԵԱՆ ՄԸ ՈՐ ԴԷՄ Է ՀԱՅՈՒ ԴԱՐԱՒՈՐ ԵՐԱԶԻՆ՝ ՆԵՐԳԱՂԹԻՆ

Ստորագրեալս Գէորգ Թաշճեան կը հրաժարիմ Դաշնակցութենէն, որովհետեւ ալ պէտքը չեմ զգար այնպիսի կազմակերպութեան մը որ դէմ է մեր դարաւոր երազին՝ Ներգաղթին:

Այսօր ունինք Ս. Հայաստան մը ուր անհամբերութեամբ ու կարօտով կուզեմ ոտք կոխել անոր անոր սուրբ դռներէն ներս ու համբուրել անոր հողը, ծառայելու համար ընդմիշտ հայրենիքիս:

5/8/1946 Դամասկոս Գէորգ Թաշճեան

 

Ստորագրեալս Ալ. Կարճիկեան, բնիկ Քէսապցի, անդամ Հ,Յ.Դ.ի տեղուոյս կազմին 1928էն ի վեր, նաեւ անգամ Կոմիտէի մէջ իբր գանձապահ, յարմար կզգամ ամիսներ առաջ կազմին ներկայացուած հրաժարականովս «կոչ» ընել բոլոր շարքայիններուն թէ Հ.Յ.Դ.ի որդեգրած քաղաքականութիւն ու ընթացքը Ներգաղթի ու Սովետ Հայաստանի նկատմամբ դատապարտելի կը գտնեմ ու խալ:

5/7/946 Քէսապ Ալպեր Կարճիկեան

 

Ստորագրեալս Յովաննէս Պեքմէզճեան բնիկ Սիսցի, 6 տարիէ ի վեր անդամակցած եմ Հ.Յ. Դաշնակցութեան, ներկայիս նկատելով որ Սովետական Հայաստանը լայնօրէն բացած է իր դռները սփիւռքիհայութեան, և նկատելով որ Դաշնակցութիւնը անելիք չունի այլեւս, կը հրաժարիմ անոր չարքերէն հրապարակաւ:

7/8/946 Պեյրութ Հովհ. Պեքմեզճեան

 

Ստորագրեալս եղած եմ տեղուոյս Դաշնակցութեան շարքայիններէն մօտաւորապես երկու տարի: Ներկայ երկտողովս առանց ճնշումի և խղճի ազատութեամբ կուգամ ներկայացնելու իմ հրաժարականս սոյն կազմակերպութենէն: Ասոր հետ միասին կոչ կընեմ նաեւ իմ բոլոր ընկերներուս որպէսզի հետեւին իմ օրինակիս սատարելու համար հայրենիքին՝ Սովետական Հայաստանին ներկայ և ապագայ վերելքին:

Դամասկոս 3-8-946 Յարութիւն Տեմիրճեան

 

Ստերագրելաս, Խաչատուր Քեշիշեան բնիկ Քիլիսցի, հայրենիքիս և ազգիս ծառայելու համար 1908ին անդամակցեցայ դաշնակցութեան:

Ներգաղթի այս ուրախալի օրերուն միայն անդրադառցայ որ սխալ ուղի եմ ընտրած, որով կը հրաժարիմ դաշնակցութենէն դատապարտելով զայն որպէս հայրենադաւ կուսակցութիւն:

8/8/946 Պեյրութ Խաչատուր Քեշիշեան

 

Ստորագրեալս, Աւետիս Պալեան մինչեւ օրսդաշնակցակա շարքային էի: Այնպէս համոզուած էի թէ դաշնակցութիւնը ազգօգուտ կազմակերպութիւն մըն է, սակայն ի վերջոյ նկատեցի թէ անիկա հակահայաստանեան կազմակերպութիւն մըն է. որով կը հրաժարիմ անոր շարքերէն և կոչ կընեմ ընկերներուս հետեւիլ օրինակիս:

5/8/946 Դամասկոս Աւետիս Պալեան

 

Ստորագրեալս, Արշաւիր Օղիկեան, կուգամ հրաժարելու Հ.Յ.Դ. կուսակցութենէն: Անոր գոյութիւնը աւելորդ կը նկատեմ՝ իրականացած տեսնելով Հայրենիքիս անկախութիւնը:

Հալէպ Արշաւիր Օղիկեան

 

Ստորագրեալս, Արամ Տեմիրճեան, 13 տարիէ ի վեր Դաշնակցական եմ: Այժմ կը հրաժարիմ այդ կուսակցութենէն, անոր Հայրենիքի վնասակար գործը դատապարտելով:

Հալէպ Արամ Տեմիրճեան Այնթապցի

(Նոր Գիւղ) Քարակոփ

 

Ստորագրեալս, Գթորգ Քիլիսեան, տասը տարի աշխատանքէն յետոյ Հ. Յ. Դաշնակցութեան մէջ, սխալած ըլլալս տեսնելով այսու հրապարակաւ կը յայտարարեմ թէ հրաժարած եմ Դաշնակցութենէն:

Հալէպ Գէորգ Քիլիսեան Այնթապցի

(Հէօլլիկ թաղ) կօշկարար

 

Կը հրաժարիմ Պատանեկան Միութենէն որ դաշնակցութեան հակահայաստանեան քարոզչութեան նախակրթարանը կը նկատուի

31/7/46 Նշան Գույումճեան

 

Ստորագրեալս Երուանդ Տեմիրճեան ներկայ գրութեամբ կուգամ հրապարակաւ յայտնելու հրաժարականս Հ.Յ.Դ. Մուրադ Պատ. Միութենէն:

Ներգաղթի պատմական այս օրերուն վերոյիշեալ միութիւններուն գոյութիւնը աւելորդ նկատելով, արդ կոչ կ’ընեմ իմ բոլոր պատանի ընկերներուս որ իմ բարի և օրինակելի ժեսթիս հետեւին:

3/8/946 Պէյրութ (Հայաշեն) Երուանդ Տեմիրճեան

 

Ստորագրեալս՝ արդէն կարճ ժամանակէ մը ի վե մտած էի դաշնակցութեան շարքերը, կարծելով թէ այդ կազմակերպութեան մէջ օգտակար կըլլամ ազգիս, սակայն նկատելով որ մենք կ’օգտագործուինք ընդդէմ մեր սիրեցեալ Սովետ Հայաստանին, որոշեցի պաշտօնապէս հրաժարիլ սոյն ազգավնաս կուսակցութենէն:

9/8/946 Օննիկ Պէյլէրեան

 

Ստորագրեալս Խաչէր Մունճեան 6 տարի է ի վեր մտած եմ Դաշնակցութեան աչքերը: Ես չափազանց սէր ունեցած եմ հայրենիքիս հանդէպ եւ ուզած եմ ծառայել ազգիս, այդ մտքով մտած էի քաղաքական սոյն կազմակերպութեան մէջ՝ մինչեւ այսօր երբ Սովետական Մայր Հայրենիքը իր դռները բացած կը կանչէ սփիւռքի իր բոլոր եղբայրները առանց խտրութեան: Ես հայրենիքը շատ աւելի բարձր նկատելով կուսակցութենէն կը հրաժարիմ Հ. Յ. Դաշնակցութենէն եւ կը մեկնիմ հայրենիք դառնալու համար հաւատարիմ և հնազանդ սովետ քաղաքացի մը մայր հայրենիքիս Սովետ Հայաստանին մէջ:

Պէյրութ 8/8/46 Խաչեր Մունճեան

 

 

ԻՆՉՈ՞Ւ ԿԸ ՀՐԱԺԱՐԻՆ

Գրեց՝ Պարոյր Երէցեան

Ամէն օր բազմաթիւ դաշնակ շարքայիններ ի տես դաշնակղեկավարութեան և մամուլին ներգաղթի դէմ ձեռնարկած խաչակրութեան, հրապարակաւ կը հրաժարին Դաշնակցութենէն չուզլով մեղսակից ըլլալ հայ ժողովուրդի դարաւոր երազներուն իրականացման դէմ սարքուած դաւերուն:

Այս հրաժարականները խուճապի մատնած են դաշնակ ղեկավարները, որոնք ամէն ջանք ի գործ կը դնեն և ամէն միջոցի կը դիմեն արգելք ըլլալու համար հրաժարողներուն հայրենիք մտնելու փափաքին և որովհետեւ անկարող դուրս կուգան ատոր մէջէն արժանապատուութենէ կը ճառեն ըսելով հրաժարողներուն՝ եթե անպայման կուզէք մեկնիլ գոնէ հրապարակաւ մի հրաժարի, մի դատապարտէք այն կուսակցութիւնը, որուն մէջ երկար ատեն աշխատած էք, զզուանքով մի հեռանաք անկէ, քանի որ երբ Հայաստան մեկնիք ինքնաբերաբար դադրած կըլլաք դաշնակ ըլլալէ: Այս ձեւը անշուշտ նպաստաւոր պիտի ըլլար Դաշնակցութեան, քանի որ անոնք մինչեւ վերջին օրը պիտի կարենային իրենց ենթարկուած պահել նոյնիսկ իրենց այն անդամները, որոնք կուզեն մեկնիլ հայրենիք, որպէսզի մինչեւ վերջին օրը կարենան զանոնք շահագործել ներգաղթի դէմ իրենց մղած պայքարին մէջ:

Դաշնակ շարքայիններուն մեծամասնութիւնը այսօր ոեւէ ատենէ ավելի կը տեսնէ թէ 25 տարիներէ ի վեր ինչ վնասներ հասցուցած է դաշնակ գործունէութիւնը արտասահմանի հայութեան: Անոնք կը տեսնեն թէ քանի քանի անդամներ հայրենասիրական մեղրածոր խօսքերով խաբած են զիրենք: Իսկ այսօր այլեւս չեն ուզեր խաբուիլ, այլեւս չէն ուզեր հաւատալ մարդոց, որոնց 25 տարիներէ ի վերկրկնածները եթե ճիշտ ըլլային, շատոնց գոյութենէ դադրած պիտի ըլլար Սովետ Հայաստանը, պարտուած և քայքայուած դուրս եկած պիտի ըլլար վերջին պատերազմէն: Իսկ ասոր տեղ դաշնակ հրաժարող շարքայիններն ալ հայ ժողովուրդի նման կը տեսնեն յաղթական Հայաստան մը որ կապրի իր պատմութեան Ոսկեդարը,Հայաստան մը որուն արդիւնաբերութիւնը, գիւղատնտեսութիւնը, գիտութիւնը, գեղարուեստը հասած են աննկարագրելի ծաղկումի, Հայաստան մը որ վերջ դրած է անգրագիտութեան, ունի զօրավարներու, ակադեմիկոսներու, գիտնականներու, ճարտարագէտներու, բժիշկներու, գրագէտներու բանակ մը, որով պիտի հպարտանային մեծ ժողովուրդներն իսկ: Հայաստան մը որուն ժողովուրդին հայրենասիրութիւնը հասած է վիպային աստիճանի, որ ամբողջ 4 տարի հերոսաբար պաշտպանելէ ետք իր հայրենիքը, և ջախջախելէ ետք անարգ թշնամին, այսօր հազիւ տարի մը բոլորած իր յաղթանակէն ետք, մեծ զոհողութիւններ կընէ, իր ամբողջ կարելիութիւնները ի գործ կը դնե որ այդ յաղթանակէն օգտւին նաեւ արտասահմանի իր եղբայրները և իրականանյ աշխարհի չորս ծագերը ցրուած հայերուն ազգահաւաքումը, երազ մը որուն իրականացման համար դարերով պայքարած և զոհեր տուած է հայ ժողովուրդը:

Դաշնակ շարքայինները կը տեսնեն այս բոլորը, կը տեսնեն թէ ինչ խանդավառութեամբ և անկեղծ սէրով Հայաստանի կառավարութիւնն ու ժողովուրդը կ’ընդունին ներգաղթողները, անթերի կերպով կը տեղաւորեն զանոնք, տուն ու գործ կուտան, մեծ խնամք կը տանին և կը գուրգուրան անոնց վրայ: Այս բոլորը տեսնելով, դաշնակ շարքայինները ինչպէս չըմբռնէին թէ մինչեւ հիմա խաբուած են իրենց ղեկավարութան կողմէ: Որեմն ինչո՞ւ պիտի ուզէին դարձեալ հաւատալ զիրենք խաբողներուն և պիտի չհեռանային, պիտի չհրաժարէին:

Հայաստան մեկնելու համար արձանագրուած դաշնակ շարքայինները գիտեն նաև թէ Հայաստանի ժողովուրդը ամբողջ 4 տարի ինչպիսի արիւնահեղ պատերազմ է մղած պաշտպանելու համար իր անկախութիւնն ու ձեռք ձգած նուաճումները. թէ այդ կռիւին մեջ տուած է տասնեակ հազարներով զոհեր, մինչ իր եղբայրակից Սովետ ժողովուրդները տուած են միլիոնաւոր զոհեր:

Թէ այդ պատերազմին մէջ հիտլէրականները ահռելի վայրագութիւններ են գործած, ստեղծելով մեծ ատելութիւն մը ընդդէմ իրենց և ամէն անոնց որոնք գիտակցաբար օգնած եւ գործակցած են հիտլէրականներուն: Եւ այդ գիտակցաբար գործակցողներուն մէջ կան դաշնակցութեան ղեկավարները, Դրօն ու իր գործակիցները, որոնց դաւաճանական արարքները կը պաշտպանուին մինչեւ այսօր դաշնակցութեան կողմէ:

Ինչպե՞ս կ’ուզէք որ վաղը երբ դաշնակ արձանագրուող շարքային մը բախտը ունենայ Հայաստան մեկնելու ու հոն Հայաստանի մէջ որպես դրացի կամ գործի ընկեր ունենայ հայ մը, որ կռուած է հիտլէրականներուն դէմ, հայ մը որ վիրաւորուած է ճակատին վրայ կամ հայ մը որուն հայրը կամ եղբայրը կամ զաւակը սպաննուած են հիտլէրականներու կողմէ, այդ Հայաստան մեկնող դաշնակ շարքայինը ինչպե՞ս պիտի կրնայ անոնց ըսել թէ Դրօ մը իրաւունք ունէր և կամ յայտարարել թէ ինքն ալ մինչեւ վերջին վայրկեանը անդամակցած է Դրոյի կուսակցութեան: Հայաստան մեկնիլ ուզող դաշնակ շարքայինը ի՞նչ պիտի զգայ երբ վաղը ներկայանայ Հայաստանի ժողովուրդին որ տակաւին ամբողջութեամբ չդարմանած 4 տարուան պատերազմի վէրքերը, տուն կը շինէ, կարտադրէ ու գլխաբաց կ’ընդունի արտասահմանի եղբայրները եւ անոնց հետ կը բաժնէ իր տունը իր գործը, իր սեղանը, իր ունեցած, բոլոր բարիքները: Այո՛, այս բոլորին առջեւ ինչ պիտի զգայ դաշնակ շարքայինը, եթէ չկարենայ գոնէ ըսել թէ՝ ինք հայրենիքի ծառայելու մտքով մտած է դաշնակցութեան, հեռացած է անկէ, հրաժարած է անոր շարքերէն և մեղսակից չէ եղած ներգաղթի դէմ անոր սարքած դաւադրութեանց:

Այն ատեն է միայն որ դաշնակ նախկին շարքայինը պիտի կրնայ առանց խղճահարումի ըսել. ես հայրենիք եմ եկած իմ քրտինքս խառնելու ձեր քրտինքին, իմ աշխատանքի բաժինը բերելու հայրենիքիս բարգաւաճման եւ ապագայ հզօրութեան համար: Հայաստանի ժողովուրդը քաջ ու վեհանձն ժողովուրդ է եւ անոր պէտք է մօտենալ պարկեշտ եւ վեհանձն ձեւով: Ահա թէ ինչու կը հրաժարին դաշնակ շարքայինները:

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *